تحقیق و مطالعه

یکی از چیزهایی که خیلی از دوستان معماری نگران آن هستند و کم و بیش در مورد آن با هم بحث کرده ایم تحقیق و مطالعه است. تمایل برای مطالعه در زمینه های مختلف معماری و افزایش آگاهی تئوریک ازآنها.
ما بارها پیش آمده که کتابها و منابع مختلفی را بی هدف خوانده ایم تا اطلاعاتمان را فزایش دهیم. تا چیزی بخوانیم. و بعدها هم همیشه نگران بوده ایم که در مورد فلان موضوع چیزی نمی دانیم. اما براستی برای مطالعه و تحقیق در معماری چه کارهایی می توان انجام داد
.
اولین و مهمترین نکته این است که مطالعه سرگردان چندان فایده ندارد. از روی گذران مفید اوقات فراغت نمی توان یک کتاب در دست گرفت و خواند. این بی هدفی است که باعث می شود ما ده ها کتاب نیمه کاره داشته باشیم و از توان تئوریک خود هم ناراضی بمانیم. به قول استاد خوبم دکتر عظیمی مطالعه قلکی هم بی فایده است. ما فقط برای حفظ اطلاعات مطالعه نمی کنیم. اولین نکته که در مطالعه و تحقیق ضرورت دارد جهت و پرسش است. مطالعه در راستای یک پرسش شکل می گیرد و تلاش ما برای یافتن پاسخهاست. در این حالت است که ذهن حالتی جستجوگرانه پیدا می کند. پرسش، ایجاد بستری در ذهن می کند، مثل زمینه مقوایی یک پازل با کلی جای خالی. مطالعه و تحقیق هدفمند و جهت دار است که به مرور این پازل را پر می کند و تصویر کلی این پازل در میان نمایشگاه پازلهای ذهن جای میگیرد
.
پرسش از کجا شکل می گیرد؟ این اما به موضوعات مختلفی بستگی دارد. مثلا اینکه احتمالا در میان مجموعه درسهایی که در هر ترم داریم مجموعه ای از اطلاعات ارائه می شود که می تواند مجموعه ای از سئولات را نیز ایجاد کند. مجله های معماری و وبلاگها و سایتها هم پر از کلمات و عناوینی هستند که می توانند سرفصل یک کار تحقیقاتی شوند. ذهن ما باید در برخورد با این همه کلمه ناشناخته ایجاد سئوال کند و در جستجوی دانستن برآید و به دنبال مطالعه برود
سبکها معماری ایرانی یا غربی، معماری مدرن، تکنولوژی، سقفهای کششی، معماری منظر، طراحی شهری، معماری پایدار، سازه های مونوکوک، معماری فراسطح، کاروانسراها، مساجد، خانه های ایرانی، اقلیم، فرهنگ و جامعه شناسی و صدها موضوع دیگر که بسته به کنجکاوی ما می تواند طرح شود
.
تا اینجا هنوز مطالعه است و آگاه شدن از چیزهای موجود. خواندن منابع موجود. جمع آوری اطلاعات و خلاصه " دانستن". اما ذهن خلاق می تواند کم کم با طرح پرسشهای تلفیقی موضوعات بکری را ایجاد کند که به این صورت تا کنون مطالعه نشده و لذا می تواند به طرح یک موضوع تحقیقی بکر منجر شود و مثلا به یک مقاله منتهی شود. اینجا علاوه بر مطالعه دست یافته های دیگران خود ما نیز سعی می کنیم تا قطره ای به دریای دانش اضافه کنیم. این دیگر هدفی والاست. امروزه بخصوص از ترکیب دانشهای مختلف با همدیگر پرسشها و امکانات تحقیقاتی خیلی جالب فرهم شده است. معماری و انرژی، معماری و زیست شناسی، معماری و نانو تکنولوژی
.
پس یادمان باشد که یک ذهن جستجوگر ابتدا در پازل اطلاعاتی ذهن خود جای خالی ایجاد می کند و بعد به مرور به دنبال پر کردن آن می رود. اما این پر کردن، یعنی تحقیق و مطالعه روش دارد. ما در یک کار جدی باید طرح تحقیق داشته باشیم تا بتوانیم بر اساس آن عمل کنیم. در نوشته بعدی به طرح تحقیق اشاره می کنم